ZEYTİNYAĞI İHRACATINDAKİ ARTIŞ YÜZLERİ GÜLDÜRMEDİ

ürkiye’nin önümüzdeki 4-5 yıllık süreçte üretimde dünya ikinciliğini hedeflediği zeytinyağı sektörü, 2005/06 sezonundan beri sürekli gerileyen ihracatını, 2011/12 sezonunda bir önceki sezona göre yüzde 33 arttırarak, 65 milyon 400 bin dolarlık döviz girdisini Türkiye’ye kazandırdı.

Metal Medya

12 Kasım 2012 Pazartesi 10:16

Zeytinyağı ihracatı miktar bazında ise 19 bin 409 ton oldu. 2005/06 sezonuna göre yüzde 78’lik düşüşe işaret eden bu rakamlar, Zeytinyağı sektöründe yüzlerin asık kalmasına yol açtı.

Türkiye zeytinyağı ihracatında 6 sezon sonra kötü gidişe dur dedi. 2005/06 sezonunda 293 milyon 892 bin dolar zeytinyağı ihraç eden Türk zeytinyağı sektörü, sonraki sezonlarda sürekli bir önceki sezondan kötü bir tablo ile karşı karşıya kaldı ve 2010/11 sezonu sonunda 49 milyon 257 bin dolara kadar düştü.

31 Ekim 2012 tarihinde sona eren 2011/12 sezonunda Türk zeytinyağı sektörü 65 milyon 400 bin dolarlık zeytinyağı ihracatı gerçekleştirdi ve geçen sezona göre ihracatını yüzde 33 geliştirdi. Bu başarıya rağmen, 2005/06 sezonu ile karşılaştırıldığında zeytinyağı ihracat pazarlarımızın yüzde 78 oranında daraldığı görülüyor.

Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkan Vekili ve Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ali Nedim Güreli, 2007-08 yıllarında Türkiye’de yaşanan kuraklık nedeniyle zeytinyağı sektörünün kaliteli ve ihraç edilebilir hammadde sıkıntısına girdiğini, Türkiye’deki zeytinyağı fiyatlarının dünya fiyatlarının üzerinde seyretmesinin de eklenmesiyle ihracatın durma noktasına geldiğini kaydetti.

İhracattaki tıkanıklığı aşmak için ihraç şartıyla zeytinyağı ithalatına izin veren Dahilde İşleme Rejimi kapsamında zeytinyağı ithalat taleplerinin 6 yıldır onay görmemesi nedeniyle Türkiye’nin zeytinyağı ihraç pazarlarının yüzde 80’ini kaybettiklerini ifade eden Güreli, “Türkiye’de zeytinyağı sektöründe iç piyasada işlerinin bozulmasını istemeyen oligopol yapı zeytinyağı ihracatının önünü tıkarken, Türk zeytinyağı üreticisini ve ihracatçısını mağdur etti. Türkiye’de zeytin ağacı varlığı 2000 yılından bu yana yapılan dikimlerle 90 milyondan, 170 milyona ulaştı. Yakın gelecekte oluşacak 500 bin tonun üzerindeki rekolte bu ihracat rakamlarıyla nasıl tüketilecek, o zaman üreticinin büyük emeklerle büyüttüğü zeytin ağaçları ne olacak hep beraber göreceğiz” diye konuştu.

YENİ DİKİLEN ZEYTİN AĞAÇLARI SÖKÜLMESİN

Türkiye’de önümüzdeki 4-5 yıllık süreçte zeytinyağı üretiminde oluşacak üretim artışını dünya pazarlarında daha etkin tanıtmak amacıyla Zeytin ve Zeytinyağı Tanıtım Komitesi’ni 2007 yılında kurduklarını hatırlatan Güreli şöyle konuştu: “ZZTK’nın hedef Pazar olarak belirlediği ve tanıtım çalışmaları yaptığı Japonya, Çin, Irak gibi önemli pazarlarda Türk zeytin zeytinyağı ihracatındaki büyük gerilemeye rağmen son derece başarılı sonuçlara ulaştık. İhracattaki düşüş nedeniyle ZZTK’nın bütçesi sınırlı kaldı, bu sınırlı bütçe ile tanıtım çalışmalarımıza devam edeceğiz. Türk üreticisinin büyük ümitlerle diktiği ve gözü gibi baktığı zeytin ağaçlarından geçimini sağlaması gerekiyor. Üretici bu ağaçlardan geçimini sağlayamadığı takdirde geçmişte yaşandığı gibi bu ağaçlar sökülür, zeytin ağaçlarının sökülmemesi için biz üzerimize düşeni yapıyoruz.”

ZEYTİNYAĞI İHRACATINDA ABD LİDER OLDU

Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği verilerine göre; Türkiye 01 Kasım 2011 – 31 Ekim 2012 döneminde 19 bin 409 ton zeytinyağı ihracatı karşılığı 65 milyon 400 bin dolar döviz girdisi sağladı. Amerika Birleşik Devletleri, 11 milyon 313 bin dolarlık altınsıvı ihracatıyla en fazla ihracat yapılan ülke oldu. ABD’ye zeytinyağı ihracatı yüzde 229 artış gösterdi.

Amerika Birleşik Devletleri’ni 10 milyon 871 bin dolarlık zeytinyağı ihracatı ile Suudi Arabistan izledi. Zeytinyağı ihracatında hedef pazarlar arasında yer alan Japonya’ya ise 7 milyon 556 bin dolarlık altınsıvı gönderildi ve zirvede üçüncü sırada yer aldı. Türkiye, 2011/12 ihracat sezonunda 98 ülkeye zeytinyağı ihraç etmeyi başardı.

ZEYTİNYAĞININ YÜZDE 79’U KUTULU İHRAÇ EDİLDİ

Türkiye’nin 2011/12 sezonunda ihraç ettiği 19 bin 409 ton’luk zeytinyağının 15 bin 289 ton’u kutulu ihraç edilirken, bin 439 ton’u varilli, 2 bin 680 ton’u dökme olarak ihracata gitti. Kutulu ihracatın ortalama ihraç fiyatı 3.55 Amerikan Doları olurken, varilli ihracatın ortalama fiyatı 2.82 Amerikan Doları, dökme ihracatın ise 2.65 Amerikan Doları oldu.

AMBALAJ ŞEKLİNE GÖRE ZEYTİNYAĞI İHRACAT RAKAMLARI

SEZON	AMBALAJ ŞEKLİ	MİKTAR (KG)	DEĞER ($)	$/TON


2002/2003	Dökme	12.391.660	21.764.566	1,76
	Varilli	6.007.452	10.316.739	1,72
	Kutulu	6.767.438	13.692.962	2,02
	TOPLAM	25.166.550	45.774.267	1,82
2003/2004	Dökme	52.226.771	109.894.903	2,1
	Varilli	9.671.985	20.003.163	2,07
	Kutulu	12.356.750	27.428.954	2,22
	TOPLAM	74.255.506	157.327.020	2,12
2004/2005	Dökme	26.293.898	69.594.034	2,65
	Varilli	5.588.260	15.520.277	2,78
	Kutulu	14.152.254	40.533.518	2,86
	TOPLAM	46.034.412	125.647.829	2,73
2005/2006	Dökme	61.271.318	195.399.401	3,19
	Varilli	9.360.247	30.648.022	3,27
	Kutulu	21.596.527	70.557.622	3,27
	TOPLAM	92.228.092	296.605.045	3,22
2006/2007	Dökme	26.295.413	108.708.012	4,13
	Varilli	9.949.153	43.655.309	4,39
	Kutulu	11.324.489	50.579.567	4,47
	TOPLAM	47.569.031	202.942.856	4,27
2007/2008	Dökme	17.299.845	55.151.793	3,18
	Varilli	9.599.615	31.378.273	3,26
	Kutulu	15.468.736	58.916.251	3,77
	TOPLAM	42.389.279	145.428.285	3,39
2008/2009	Dökme	8.241.894	22.554.202	2,74
	Varilli	3.970.652	12.339.656	3,11
	Kutulu	15.451.672	57.238.445	3,70
	TOPLAM	27.664.218	92.132.303	3,33
2009/2010	Dökme	6.210.778	17.070.545	2,75
	Varilli	2.123.588	6.726.577	3,17
	Kutulu	15.020.642	57.625.400	3,84
	TOPLAM	23.355.008	81.422.522	3,49
2010/2011	Dökme	78.005	273.148	3,50
	Varilli	833.877	3.090.735	3,71
	Kutulu	10.827.302	45.893.672	4,24
	TOPLAM	11.739.184	49.257.556	4,20
2011/2012	Dökme	2.680.722	7.091.333	2,65
	Varilli	1.439.412	4.054.157	2,82
	Kutulu	15.289.252	54.254.780	3,55
	TOPLAM	19.409.386	65.400.270	3,37